REVOLUTION REFRIDGE

ROJAVA CENTER FOR DEMOCRATIC TECHNOLOGIES

Revolution Refridge is een goedkope, energiezuinige koelkast die inspeelt op de lokale culturele, ecologische en economische omstandigheden in Noordoost-Syrië, ontwikkeld door een samenwerking tussen kunstenaars en ingenieurs. De koelkast is gebaseerd op de principes van de Rojava Revolutie, namelijk: zelfredzaamheid, gemeenschappelijk antikapitalisme en ecologie. Bovendien wordt er uitgegaan van toekomstvoorstellingen die geworteld zijn in lokale en regionale tradities. Het project maakt deel uit van het Rojava Center for Democratic Technologies, gevestigd aan de Universiteit van Rojava, Autonoom Bestuur van Noord- en Oost-Syrië.

De bekende alledaagse, rechthoekige elektrische koelkast met een verticale deur, meestal wit of chroomkleurig, wordt tegenwoordig bijna overal ter wereld verkocht. De koelkasten die in Syrië worden aangeboden zijn vrijwel identiek aan die in de Verenigde Staten of China. Hoewel dit standaardapparaat als vanzelfsprekend wordt beschouwd als een neutraal, alledaags huishoudelijk apparaat, zijn zowel de technische als esthetische kenmerken ervan stevig verankerd in de ideologieën van de kapitalistische consumptiecultuur van het noorden van de wereld.

Enerzijds veronderstelt het energie-inefficiënte ontwerp (bijvoorbeeld de verticale deur) de beschikbaarheid van overvloedige, continue elektriciteit. Aan de andere kant is het uiterlijk van het object in overeenstemming met typische Amerikaanse en Europese voorstellingen van technologische vooruitgang (bijv. het gelikte, lichte ontwerp van ruimteschipinterieurs in sciencefictionfilms). In de Verenigde Staten van na de Tweede Wereldoorlog werden 'moderne' keukens (waarvan de esthetiek sindsdien niet noemenswaardig is veranderd) zelfs op de markt gebracht met een directe verwijzing naar de Amerikaanse ruimteverkenning.

Maatwerk

Wanneer deze ‘overheersende koelkast’ wordt geïntroduceerd in culturele ruimten buiten Europa en de VS, begint het vaak te werken als een neokoloniaal voorwerp. Niet alleen genereert het een behoefte aan een hoge energievoorziening maar het leidt ook tot een sterke afhankelijkheid van aanvullende technologische systemen in combinatie met de noodzaak om grote hoeveelheden buitenlandse valuta te verkrijgen om deze op de wereldmarkt aan te kunnen schaffen. Bovendien bevordert de esthetische verbinding met een universeel vooruitgangsverhaal het idee dat er maar één manier is om 'modern te worden', namelijk om een hyperconsument naar Europees model te worden. Zo manifesteert de schijnbaar alledaagse koelkast zich als een katalysator voor een vervreemdingsproces dat de banden van de gebruiker met de culturele en materiële dimensies van lokale ervaringen en erfgoed ontkent.

(On)eindige elektriciteitsvoorziening

In het Autonoom Bestuur van Noord- en Oost-Syrië (AANES) is de elektriciteitsvoorziening slecht, door oorlogsschade en een tekort aan diesel, de belangrijkste brandstof om elektriciteit op te wekken. In veel dorpen levert het elektriciteitsnet slechts een paar uur per dag elektriciteit, op onregelmatige tijden. De enige mogelijkheid om een koelkast naar Europees model te laten werken - als je het apparaat zelf al kunt betalen - is de aanschaf van een groot zonne-energiesysteem dat het equivalent van een jaarinkomen of meer kost. Vooral tijdens de extreme zomerhitte (tot 50 graden Celsius) heeft de afwezigheid van adequate koelsystemen nadelige gevolgen voor de levenskwaliteit van de mensen, omdat veel voedingsmiddelen niet langer dan een dag bewaard kunnen worden. Tegelijkertijd werd tijdens het veldonderzoek duidelijk dat veel mensen niet staan te springen om alternatieve technologieën die geassocieerd worden met historische koel- en conserveringsmethoden; elk gebruik van technologie dat buiten de Euro-Amerikaanse toekomstvisie valt, wordt vaak gezien als 'primitief' en vernederend.

Een huishoudelijk apparaat voor een andere toekomst

Revolution Refridge beantwoordt aan twee aspecten: het is een betaalbaar, energiezuinig apparaat dat historische technologie integreert en deze tegelijkertijd herkadert in een esthetiek van toekomstgerichtheid die geworteld is in lokale en regionale culturen. Ten eerste combineert het apparaat dat we ontwikkelen een historische, op verdamping gebaseerde koelmethode met een eigentijds zonne-energiesysteem. Het is bijna volledig gebouwd door lokale ambachtslieden (behalve het zonnepaneel). Twee potten van klei, gemaakt door een plaatselijke pottenbakker, worden in elkaar geplaatst, gescheiden door nat zand. De verdamping van het water onttrekt energie aan de binnenkant, waardoor de temperatuur daalt. Door hier een elektrische peltierkoeler aan toe te voegen (gebouwd op het Department of Mechatronics) die gevoed wordt door een klein zonnepaneel, kunnen temperaturen bereikt worden die net zo laag zijn als in een conventionele in massa geproduceerde koelkast, maar tegen een fractie van de kosten, zowel in termen van geld (de geschatte prijs zal onder de 50 dollar liggen) als in termen van CO2-voetafdruk.

Ten tweede is er door samenwerking met een aantal deelnemers en potentiële gebruikers - waaronder een regionale dichter en folklorist, lokale pottenbakkers, een metaalbewerker, textielarbeiders, beeldend kunstenaars en een autospuiterij - een ontwerp ontstaan dat zijn uitgangspunt vindt in een fusie van sciencefiction-visies met lokaal en regionaal erfgoed.

De vorm van het apparaat is opgevat als een symbiose van ruimteverkenningsraketten en historische regionale architectuur ('bijenkorfhuizen', bekend om hun koelende kwaliteiten). Het metalen omhulsel is met de hand gemaakt door een traditionele metaalbewerker in de souk van Qamishlo. De koeleenheid en het zonnepaneel zijn vervolgens door een plaatselijke autowerkplaats in goudkleur gespoten, wat zowel verband houdt met traditionele Koerdische sieraden als met de circuits van geavanceerde technologie. De kleipotten zijn bedekt met gerecyclede delen van traditionele vloertapijten in samenwerking met textielarbeiders.

Doorontwikkeling

Het prototype is voltooid. Momenteel wordt een model van de tweede generatie (eenvoudiger en nog goedkoper te produceren) ontwikkeld. In 2024 zullen verschillende units worden uitgedeeld aan families in dorpen in de regio Qamishlo Canton om te worden getest.

Volg het Rojava Center for Democratic Technologies op Telegram: t.me/rojavatech